pluen

Cymraeg

Rhannau pluen:
1. llafn
2. coesyn
3. saethflew
4. adbluen
5. cwilsyn

Cynaniad

• yn y Gogledd: /ˈplɨː.ɛn/
  • ar lafar: /ˈplɨː.an/
• yn y De: /ˈpliː.ɛn/

Geirdarddiad

Gynt plufen, plyfen, ffurf unigolynnol y Cymraeg Canol pluf, benthycair o’r Lladin plūma. Cymharer â’r Gernyweg pluv, y Llydaweg plu(ñv) a’r Wyddeleg clúmh ‘manblu’.

Enw

pluen b (lluosog: plu)

1. (anatomeg, adareg) Alltyfiant gwastad ysgafn uwchgroenol sy’n gorchuddio corff yr adar, ac iddo nifer o saethflew hirgulion cydgloadol yn ffurfio llafn o bobtu i goesyn pigfain cornaidd rhannol wag, ac yn galluogi eu hadennydd i’w codi.

   Adeg rhyfel, rhoddwyd pluen wen i unrhyw ddyn a ystyriwyd yn llwfr.

2. Dafn unigol o eira, yn arbennig grisial iâ bychan pluog sy’n arddangos cymesuredd chwephlyg cain yn nodweddiadol.
3. Bach pysgota wedi’i addurno â’r rhain, tinsel, edau lliwgar, a.y.y.b., er mwyn denu pysgod.

Amrywiadau

• plufyn

Cyfystyron

• (2) fflochen eira

Termau cysylltiedig

• tarddeiriau: adbluen, di-blu, pluaidd, pluennu, plufyn, pluo, pluog
• cyfansoddeiriau: edeubluen, manblu, plu-balmwydden, plucan, pludde, pluenffurf, plufawr, plufwsogl, pluwellt, plu-wythiennog, sidanblu
• pluen allanol, pluen eira, pluen wen

Idiomau

• a'i ben yn ei blu

Cyfieithiadau

Almaeneg: 1. Feder b; 2. Schneeflocke b Cernyweg: 1. pluven b; 2. erghen b Eidaleg: 1. piuma b, penna b; 2. fiocco di neve g Ffrangeg: 1. plume b; 2. flocon de neige g Gaeleg yr Alban: 1. ite b Groeg: 1. φτερό (fteró) d; 2. νιφάδα (nifáda) b Gwyddeleg: 1. cleite g; 2. calóg shneachta b, cáithnín sneachta g Iseldireg: 1. veer b, veder b; 2. sneeuwvlok b

Llydaweg: 1. pluñvenn b; 2. malzenn erc'h b, fulenn erc'h b Pwyleg: 1. pióro d; 2. płatek śniegu g, śnieżynka b Saesneg: 1. feather; 2. snowflake; 3. fishing fly Sbaeneg: 1. pluma b; 2. copo de nieve g